سخنان دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در افتتاحیه ششمین همایش ملی آموزش محیط‌زیست

دکتر علی اکبر متکان – دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو: بدون شک حل مشکلات محیط‌زیستی نیازمند گفتمان‎‌سازی‎‌های قوی در حوزه‌‎‎های مختلف است و آموزش در کنار سیاست‎گذاری‎‌ها و برنامه‎‌ریزی‎‌های مناسب می‎‌تواند نقش گفتمان‌‎سازی را به‌درستی ایفا کند. از این زاویه هرگونه سیاست‌گذاری در حوزه‌‎های مختلف به‌ویژه حوزه آموزش باید همسو با حمایت از محیط‌‎زیست و در نهایت حمایت از سلامت انسان‎‌ها باشد.

در آموزش محیط‌زیست مؤلفه‌هایی مانند ارتقای آگاهی‎‌‌های عمومی، درک عمیق از محیط‌زیست، افزایش انگیزه‌‎های عمومی، مهارت‎‌سازی‎‌ها و مشارکت در فعالیت‎‌های رافع مشکلات محیط‌زیستی به‌طورجدی نقش بازی می‎‌کنند و نقش یارانه‌‎ها و مشوق‎‌های محیط‌زیستی در اثربخشی درست این مؤلفه‌ها بسیار مهم و کلیدی است.

به اعتقاد اینجانب آموزش محیط‌زیست باید بیش از آن‌که مردم را به‌عنوان اولویت اول مورد هدف قرار دهد، سیاست‎گذاران، برنامه‎‌ریزان و مجریان پروژه‌‎های مختلف اقتصادی را هدف‌‎گیری نماید تا منتج به ارتقای دانش و آگاهی‎‌های محیط‌زیستی در آن‎ها شود. آنچه در آموزش‎‌های محیط‌زیستی باید بیشتر نقش بازی کند و محور فعالیت‎‌ها قرار گیرد:

“ملموس‎‌سازی ارزش محیط‌زیست” و ” هشداردهی و ایجاد حس در سیاست‎گذاران”، “تغییر نگرش ما نسبت به محیط‌زیست از جنبه‎‌های مختلف”، در نظر گرفتن محیط‌زیست به‌عنوان “دارایی زایا” و سرمایه‎‌گذاری‎‌های بزرگ برای “مانایی” آن، “به خدمت گرفتن علم، سیاست و فناوری برای بقا و مانایی محیط‌زیست”، “ارتقای مسئولیت اجتماعی در قبال آیندگان، بوم محوری، اخلاق ‌و عدالت محیط‌زیستی و بوم‎‌شناسی اجتماعی”، تبدیل نقش انسان از “فاتح و بهره‎‌بردار از محیط‌زیست” به انسان “محافظ و کارگزار محیط‌زیست” و ایجاد رابطه محبت‎‌آمیز با محیط‌زیست و در نهایت این‌که به‌عنوان معیار ارزیابی کلی از آموزش‎های محیط‌زیستی

از خود بپرسیم که در مقابل کارکردها و مساعدت‎‌های چندگانه محیط‌زیست به انسان‌‎ها، برای محیط‌زیست چه کرده‌‎ایم؟

بدون تردید این همان نقش معجزه‎‌گر آموزش‎‌های محیط‎‌زیستی است که باید در عمل رخ دهد و هر فردی از جامعه را به دیده‌‎بان محیط‌زیست تبدیل کند. انتظار ما از این همایش چنین رویکرد و نگاه و در نهایت تولید “بسته‌‎های سیاستی آموزش محیط‌زیستی” است تا به “سند آموزش محیط‌زیست” تبدیل شود و در اختیار سیاست‎گذاران و برنامه‎‌ریزان محیط‌زیستی قرار گیرد.